به گزارش خبرنگار ایکنا، آیین پایانی اولین دوره مسابقه امام سوم (معرفی آیین‌های عزاداری بومی ایران) و تقدیر از آثار برگزیده این مسابقه با حضور جمال رحیمیان، معاون فرهنگی جهاددانشگاهی، اعضای هیئت داوران و برگزیدگان این مسابقه امروز دوشنبه ۲۳ آبان ماه در معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی برگزار شد. 

در این مراسم جمال رحیمیان، معاون فرهنگی جهاددانشگاهی با اشاره به اینکه یکی از دغدغه‌های من این بود که چه کنیم اعضای جهاد یک خانواده باشیم، گفت: یک نهاد ارزشمند مثل جهاددانشگاهی در عرصه همبستگی و هم خانوادگی نباید ضعیف عمل کند.

وی ادامه داد: طرح مسابقه امام سوم با رؤسای قبلی جهاد مطرح شد که آنها استقبال کردند و گام‌های اول برداشته شد و امیدواریم این مسابقه یک شروع درخشان برای ارتباط خانواده جهاددانشگاهی با هم و به ویژه با حوزه حوزه فرهنگ باشد.

معرفی دستاوردهای جهاددانشگاهی

رحیمیان ادامه داد: حوزه فرهنگ وسیع است و مهم‌ترین رکن هم فرهنگ جهادی است. حوزه فرهنگی می‌تواند جایگاهی باشد که مجموعه دستاوردهای جهاد در همه حوزه‌ها از جمله پژوهش، فناوری، آموزش و ... حداقل به خانواده جهاد معرفی شود. این حس موفقیت جهادی باید به خانواده‌ها منتقل شود که اگر نشود بخشی از مسئولیت جهادی خود را انجام نداده‌ایم؛ پس از همه حوزه‌ها می‌خواهم کمک کنند خانواده بودن را محقق کنیم.

معاون فرهنگی جهاددانشگاهی تصریح کرد: برنامه‌های مذهبی، مفرح، شاد، شب یلدا، پیاده‌روی و ... باید در دستور کار باشد و کاری کنیم که همیشه برای خانواده‌ها برنامه داشته باشیم تا بخشی از وقت خانواده‌ها در رویتاب غنی‌سازی شود. 

فریدون محمدی‌فام، سرپرست اداره کل راهبری فرهنگی جهاددانشگاهی نیز در این مراسم، گفت: ۷۷ نفر در سطح کشور در این مسابقه شرکت کردند که امروز به غیر از برندگان به شش نفر از شرکت‌کنندگان در این مسابقه نیز به قید قرعه جایزه اهدا می‌شود. هدف از این مسابقه توجه به آیین‌های عزاداری بومی بود که از شهرهای گوناگون آیین‌های مختلف در قالب عکس، فیلم و صوت را داشتیم و تنوع زیبایی دیده شد و امیدواریم این آثار به نمایش گذاشته شود. 

محمدی‌فام گفت: برای جهادگران و خانواده‌های آنها باب جدید فرهنگی باز و در رویتاب بخش باشگاه جهادگران را اضافه کرده‌ایم. افرادی که در مسابقه امام سوم شرکت کرده‌اند، در این باشگاه عضو شده‌اند و سایر اعضای جهاددانشگاهی هم می‌توانند ابتدا عضو رویتاب و سپس عضو باشگاه جهادگران شوند و ما نیز برای این بستر تولید محتوا انجام خواهیم‌ داد.  

علیرضا بهرامی، شاعر آیینی و نماینده هیئت داوران این مسابقه نیز گفت: چه از نظر کمیت و چه از نظر کیفیت آثار رسیده مخصوصا در حوزه عکس از چنان تنوع و تکثری برخوردار بود که هم قابل توجه بود و هم زمان پیش‌بینی شده داوری را به دو برابر افزایش داد که معمولاً چنین تصوری برای یک رویداد درون سازمانی وجود ندارد.

وی ادامه داد: آنچه که برای داوری در نظر گرفته شده بود علاوه بر انطباق اثر با موضوع، رعایت اصول اولیه و فنی، پرداخت محتوا، تأثیر و ویژگی در انتقال پیام، خلاقیت بود. می‌توانم بگویم به این جشنواره باید به شکل یک جشنواره فرهنگی ـ هنری نگریست چون گاهی فرهنگ عاشورا باعث می‌شود که نسبت به وجه هنری کمتر توجه شود و گاهی هم غلبه ویژگی‌های بصری باعث می‌شود به وجوه درون‌مایه‌ای کمتر پرداخته شود.

توجه به وجه شاعرانگی در تصویر  

بهرامی اضافه کرد: حتی وجه شاعرانگی در تصویر مورد نظر داوران بود و مفاهیم دینی و مذهبی آمیخته با وجوه زیبایی شناسانه و در نهایت تنوع و تکثری که وجود داشت باعث شد که در بخش عکس آثار در دو بخش حرفه‌ای و غیر حرفه‌ای بررسی شود که هر دو در جایگاه خودشان دارای ارزش هستند.

عزاداری عاشورا؛ آیینی ایرانی ـ شیعی

وی در بخش پایانی سخنان خود دو پیشنهاد را مطرح کرد و گفت: با توجه به اینکه به تحقیق و یقین، آیین عزاداری عاشورا یک آیین ایرانی ـ شیعی است و ریشه‌های این آیین دست کم از آنجایی که در آثار مکتوب به ما رسیده، از باور به سوگ سیاوش و نبرد او با افراسیاب و پس از آن خون‌خواهی کیخسرو نشئت گرفته و جالب اینکه در باور شیعیان کیخسرو به عنوان آرمان‌شاه ایرانیان قرار است که زمانی از عالم غیب به میان مردم بازگردد که قیام کننده موعود در باور تشیع ظهور خواهد کرد و در کنار شخصیت‌هایی مثل مسیح و دیگر اسطوره‌ها در رکاب حضرت موعود مهدی(عج) برای تحقق عدالت تا پای جان، تلاش کند.  

این شاعر آئینی افزود: بخش مهمی که به عنوان آیین عاشورا داریم از باورهای ایرانیان باستان برگرفته شده که پس از ورود اسلام به این جغرافیا تداوم و اعتلا پیدا کرده است. پخش نذری، اسپند دود کردن، توزیع شربت، آئین‌های بومی و محلی مثل سنگ‌زنی و ... از باورهای دیرین ایرانیان است که وقتی با اعتقادات شیعی درآمیخت یک فرهنگ ملی ـ بومی منحصر به فرد را به وجود آورد که تأکید می‌کنم علاوه بر ارزش‌های فورمی و شکلی دارای ارزش‌های ماهیتی است که این مسئله مورد توجه هیئت داوران در بررسی آثار تصویری بود.  

وی با اشاره به اینکه در مسئله عاشورا گاهی توجه به وجوه فرمی باعث شده که از وجوه ماهوی غفلت شود، گفت: مطمئناً آئین پیاد‌ه‌روی اربعین در توزیع نذری خلاصه نمی‌شود. پیاده‌روی اربعین یک فرهنگ است با میل حرکت به سمت وعده‌های الهی و طبیعتاً توجه به این وجه در یک آئین ملی ـ مذهبی سطح مطلوبیت آن را افزایش خواهد داد.

بهرامی پیشنهاد کرد: جهاددانشگاهی که نامش به ساحت دانشگاه مزین است می‌تواند ترتیبی برای ثبت آنچه که به عنوان تاریخ شفاهی از آن یاد می‌کنند و حتی در روند توسعه کشورها بسیار مؤثر بوده است اتخاذ کند. در سال ۱۹۷۰ پیتر بروک اسطوره تئاتر جهان به ایران می‌آید و به روستایی مراجعه می‌کند و برای اولین بار مشاهده‌گر تعزیه است. وی توصیف خیلی مفصلی از تعزیه دارد و در سال‌های بعد هم به تعزیه توجه می‌کند.

جایی که زمان متوقف شده است

وی ادامه داد: توصیفی که بروک در مورد تئاتر تعزیه دارد این است که بعد از قرن‌ها تئاتری وجود دارد که در مخاطبانش تا این حد تأثیر می‌گذارد. این مردم با اینکه قرن‌هاست که می‌دانند سرنوشت امامشان چه می‌شود، همچنان دچار غلیان احساسات می‌شوند و همچنان امیدوارند که امامشان به صحنه جنگ نرود و اگر رفت غلبه ظاهری پیدا کند. جمله‌ای که بروک ذکر می‌کند این است که «آنجایی که زمان متوقف شده است».

این شاعر آئینی خواستار توجه جهاددانشگاهی به ثبت شعرهای مخصوص تعزیه‌های محلی و انواع تعزیه‌هایی که در مناطق مختلف کشور وجود دارد شد و گفت: این کار از اینکه در گذر زمان گرد فراموشی بر بخشی از هویت ملی ما و شعرهایی که در این تعزیه‌ها می‌خوانند بنشیند، جلوگیری می‌کند.

وی افزود: در کنار توجه به اشعار تعزیه می‌توان به بخش ویژه آلبوم‌های عکس خانوادگی که منبع بسیار غنی هستند و به راحتی در گذر زمان از بین می‌روند، توجه کرد. در میان راه‌یافتگان به بخش پایانی و برگزیدگان این جشنواره نیز آثاری را داشتیم که از آلبوم‌های خانوادگی قدیمی استخراج شده بودند که این مسئله هم می‌تواند مورد توجه مدون جهاددانشگاهی باشد.

در ادامه مراسم، گویندگان رادیو رویتاب که هر ماه یک بار گزارش فرهنگی از رخدادهای جهاد ارائه می‌کنند، به صورت زنده گزارشی از مسابقه امام سوم اجرا کردند.

در پایان نیز آثار برگزیده و برگزیدگان معرفی و از دارندگان آثار برتر تجلیل شد که در بخش عکس حرفه‌ای؛ علی محمدی شایسته تقدیر، بیات آزادبخت و مسعود محقق نفر سوم مشترک، عبدالواحد میرزازاده نفر دوم و رضا اقبالی به عنوان نفر اول معرفی شدند.

در بخش عکس غیر حرفه‌ای نیز صدیقه سادات خاتمی شایسته تقدیر، جواد والی رتبه سوم، عصمت محمودی نفر دوم و سید محمد علی شاهمیری به عنوان نفر اول تقدیر شدند. در بخش فیلم مهستان کلانتر مهرجردی و مرجان ناصری به عنوان شایسته تقدیر، امیر حسین شهسواری زاده به عنوان رتبه سوم، نوید مرسلی به عنوان رتبه دوم و اسماعیل گلرخ به عنوان نفر اول معرفی شدند.

نفرات برتر صوت نیز شامل: رتبه سوم کوثر امیدی، رتبه دوم عادل تقوی و رتبه اول کمیل امیدی ارجنکی بودند که مورد تجلیل قرار گرفتند.