.jpg)
نگاهی به سیره زندگی اولین شهید محراب
آیت‌الله شهید قاضی طباطبایی، اولین شهید محراب، 42 سال پیش در چنین روزی به دست تروریست‌های گروهک فرقان در محراب نماز به شهادت رسید تا عنوان نخستین شهید محراب انقلاب اسلامی را از آن خود کند.
محمدعلی قاضی طباطبایی، فرزند آیت‌الله حاج میرزا باقر، در سال ۱۲۹۳ شمسی در تبریز متولد شد. وی تحصیلات مقدماتی علوم دینی را از پدر بزرگوار و عموی گرامی اش، آیت‌الله میرزا اسدالله در تبریز فرا گرفت و در سال ۱۳۱۶ هنگام قیام مردم تبریز به اتفاق پدرش، به خاطر مبارزات انقلابی به تهران تبعید شد و پس از چند ماه به تبریز بازگشت.
این عالم مجاهد دو سال بعد جهت تحصیل در حوزه علمیه قم به شهر قم مشرف شد و از محضر آیات عظام مرحوم آیت‌الله سیدمحمد خوانساری، مرحوم آیت‌الله سیدمحمد حجت کوهکمری، مرحوم آیت‌الله صدر، مرحوم آیت‌الله بروجردی و آیت‌الله گلپایگانی کسب فیض کرد.
ایشان از محضر امام خمینی(ره) نیز بهره برد و از شاگردان و علاقه مندان ایشان به شمار میرفت. در سال ۱۳۶۹ هجری قمری شهید قاضی از قم به نجف عزیمت کرد و نزد علمای برجسته نجف یعنی مرحوم «آیت‌الله حکیم عبدالحسین رشتی»، «میرزا باقر زنجانی» و «بجنوردی» به کسب علوم دینی پرداخت. راهنمایی شهید قاضی در مسائل سیاسی و انقلابی زبانزد خاص و عام بود.
شخصیت و آثار علمی آیت‌الله قاضی طباطبایی
آن شهید بزرگوار بهدلیل تسلطی که به زبان عربی داشت، مقالاتی به زبان عربی برای مجلات کشورهای عربی نیز می نگاشت. مقالات زیادی از ایشان در مجلات مصر چاپ شده است، مطالعات تبلیغاتی ایشان به تصریح دوستان و آشنایان کم نظیر و اطلاعات ادبی ایشان بسیار وسیع بود. آثار قلمی با ارزشی از ایشان به یادگار مانده است که از آن جمله می توان به مقدمه و تصحیح تفسیر (جوامع‌المجامع) علامه طبرسی، ذکر حدیقه الصالحین در (الذریعه الی تصانیف الشیعه) شیخ آقا بزرگ تهرانی، پاورقی بر (فردوس الاعلی) نوشته کاشف الغطاء تعلیقات بر (انوار نعمانیه)، اضافات و تعلیقات بر کتاب (انیس الموحدین) ملا محسن نراقی، تقریرات دروس اساتید نجف، تقریرات فقه و اصول مرحوم آیت‌الله حجت، مراسلات با مرحوم علامه کاشف الغطاء. کتاب (صدقات امیرالمؤمنین و صدیقه طاهره)، تاریخ قضا در اسلام و حضرت امام حسین(ع) و تحقیق روز اربعین و... اشاره کرد.
ایشان کتابخانه ارزشمندی از اجدادش به ارث برده بود که اغلب نسخه های آن منحصر به فرد بودند. مرحوم قاضی طباطبایی با اغلب محققان معاصر چون آقا بزرگ تهرانی، جلالالدین محدث اُرموی، امام موسی صدر، آیت‌الله دستغیب و علامه امینی دوستی داشت و باب نامه‌نگاری همواره بین آن‌ها باز بود.
آثار و تألیفات
آیت الله قاضی از جمله قلم به دستان پرکاری بود که در طول عمرشان با تلاش گسترده و نیتی خالصانه توانست تحقیقات ارزنده ای را با بیانی رسا و قلمی شیوا و نثری استوار به جهان وسیع فرهنگ اسلامی عرضه بدارد. کار تحقیقاتی و نویسندگی آن بزرگوار از دو جهت حائز اهمیت است، یکی نوشتن کتاب های مستقل در رشته های مختلف که مورد نیاز بود و تألیفی صورت نگرفته بود؛ و دیگری با تعلیقه و تصحیح و مقدمه نویسی بر آثار گرانقدر دیگر دانشمندان و چاپ مجدد آن ها، افکار بلند و ارزشمند آنان را احیا کرد. تعدادی از ره آورد فکری شهید قاضی که به صورت نوشته به یادگار مانده است عبارتند از: الاجتهاد و التقلید (عربی ـ خطی)، الفوائد (فقهی ـ تاریخی)، خاندان عبدالوهاب (فارسی ـ خطی)، حاشیه بر کتاب رسائل شیخ انصاری، حاشیه بر کتاب مکاسب شیخ انصاری، تاریخ قضا در اسلام، صدقات امیرالمؤمنین و صدیقه طاهره علیهماالسلام، حدیقه الصالحین، رساله در اوقات نماز، مقالات متعدد چاپ شده در مجلات عربی چاپ صیدا (لبنان)، .....
