حسن فاضلی نشلی در نخستین همایش قزوین شناسی پیش از اسلام سه‌شنبه، ۲۳ آبان در سالن اجتماعات بوستان دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) برگزار شد، اظهار کرد: ما در دوره‌های تاریخی مختلف از هخامنشیان تا دوران ساسانی و در دوران‌های مختلف پس از اسلام به خصوص در دوران صفویه به دنبال هویت خود می‌گردیم. زیرا برای اینکه آینده را بهتر بسازیم نیاز است که گذشته را به دقت بررسی کرده باشیم. این شناخت از گذشته ابزار جدی دیپلماسی امروز است.

وی با بیان این موضوع که ٨٢٠٠ سال قبل بحران اقلیمی در جهان به وجود آمده  و ١۴٠ سال طول کشید تا جوامع بشری از این موضوع عبور کنند، بیان کرد: بشر در این دوره یک اضمحلال را پشت سر گذاشته و بعد آب و هوای سیاره خوب شد و روستانشینان از زاگرس به نقاط دیگر از جمله به دشت قزوین آمدند.

این کارشناس حوزه تاریخ و باستانشناسی افزود: از ابتدای آمدن جوامع انسانی به قزوین این بخش از حوزه تمدنی به شاهراه تمدنی بدل شده است و این موضوع هم موجب رونق سکونت جوامع بشری در قزوین بوده است. دشت قزوین کانون نخستین کشاورزان و دهکده نشینان و نخستین کشاورزان آسیای مرکزی بوده است.

به گزارش ایسنا، فاضلی نشلی خاطرنشان کرد: اولین سفال‌های یافت شده در قزوین توسط زنان ساخته شده و آغاز تاریخ هنر است که در دشت قزوین رخ داده و در همین نقطه به حدی پیشرفت کرده‌اند که شاهد شکل‌گیری نظام‌های حسابداری در این منطقه بوده‌ایم و تا عدد ١٠٠ می‌توانستند بشمارند.

وی گفت: بشر برای اولین بار بعد از اهلی کردن گیاه و حیوان، اولین دوخت و دوزها را انجام داده و قزوین یکی از مناطق مهم صنعت نساجی بوده است. در قزوین ۷۰۰۰ سال پیش مردم نیاکان خود و افرادی که از یک خانواده از دنیا می‌رفتند را در خانه دفن می‌کردند. سنت جسد سوزی نیز برای اولین بار در همین محدوده دیده شده است.

کارشناس حوزه تاریخ توضیح داد: در منظر تاریخ هنر وارد عصر بزرگ هنر انتزاعی شده و آثار این موضوع در تپه زاغه و حوالی ابراهیم آباد یافت شده و پیکرهای تماماً زنانه هم در این منطقه دیده شده است.

وی ادامه داد: در ۶۰۰۰ سال پیش از شروع تاریخ در منطقه قزوین سازه مجسمه نیمه انسان- نیمه خدا را می‌بینیم و سپس این سازه‌ها به نیمه خدا- نیمه حیوان تغییر یافته است و نیز عقاید مشترک از فارس و خوزستان تا همین نقطه قزوین را شاهدیم. لازم است یادآور شویم که قزوین از مهمترین تولیدکنندگان فلز و صنعت در دوران باستان بوده است.

فاضلی نشلی گفت: در بین‌النهرین طلا و نقره و مس وجود نداشته و اقلام یاد شده از مناطقی نظیر قزوین به این مناطق فرستاده می‌شد و به همین دلیل این منطقه صنعتی وارد دوره شهر نشینی شده اما چرا این تمدن سقوط کرده است؟ بدیهی است که طبیعت کار خود را می‌کند و  ١٠٠٠ سال طول می‌کشد تا این تمدن به زندگی برگردد.

این استاد دانشگاه در پایان یادآور شد: الان دوره زمین‌شناسی نیست بلکه دوره انسانی است و باید مراقب قزوین با این دوره تمدنی باشیم، اگر آب و زمین کشاورزی را از دست بدهیم طبیعت دیگر توان ترمیم آن را ندارد. در حال حاضر جهاد تبیین اهمیت قابل توجهی دارد. باید مطالعه و بررسی شود که با وجود چنین ریشه تمدنی چرا هنوز جوان‌ها مشکلات هویتی دارند و دچار خود تحریمی شده‌اند.