حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی ادیب‌یزدی، خطیب کشورمان، در گفت‌وگو با ایکنا، به بیان تاریخچه‌ای از روضه‌های خانگی پرداخت و با اشاره به آیه ۳۶ سوره مبارکه نور که می‌فرماید: «فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَيُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ يُسَبِّحُ لَهُ فِيهَا بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ؛ در خانه‌هايى كه خدا رخصت داده كه [قدر و منزلت] آنها رفعت‏ يابد و نامش در آنها ياد شود، در آن [خانه]ها هر بامداد و شامگاه او را نيايش مى‌كنند»، گفت: منظور از بیوت در این آیه بیت حضرت فاطمه(س) و امام علی(ع) است که شریف‌ترین بیت در پهنه هستی محسوب می‌شود. در این خانه آیات وحی نازل ‌شد و اتفاق‌های بی‌سابقه‌ای رخ داد.

آغاز روضه‌‌های خانگی از خانه حضرت زهرا(س)

وی ادامه داد: از جمله وقایعی که در این خانه رخ داد، روضه‌خوانی برای اباعبدالله الحسین(ع) بود. اولین خانه‌ای بود که در آن روضه امام حسین(ع) خوانده شد. در این خانه حضرت زهرا(س) متوجه شدند که سرنوشت فرزندشان شهادت است. هنگامی که بانوی دو عالم فرزندشان را باردار بودند، با امام حسین(ع) صحبت می‌کردند. در همین خانه حضرت فاطمه(س) صدای فرزندشان را می‌شنیدند که می‌فرمودند: «انا الغریب» و مادر گریه می‌کردند. وقتی حضرت رسول(ص) این صحنه را دیدند و سؤال کردند که دخترم چرا گریه می‌کنید. فرمودند که فرزندم به من می‌گوید که من غریبم، من تنهایم، من تشنه‌ام.

ادیب‌یزدی در خصوص شرافت روضه‌های خانگی گفت: وقتی حضرت جبرئیل خبر شهادت حتمی امام حسین(ع) را برای حضرت زهرا(س) آوردند، حضرت بسیار گریه کردند و نقل شده است که جبرئیل چندین روضه در این خانه خواند که یکی تنها به میدان رفتن امام حسین(ع) و دیگری روضه وداع اباعبدالله(ع) است.

وی تصریح کرد: مادری که می‌داند فرزندش به سختی به شهادت خواهید رسید، گونه‌ای دیگر به فرزندش نگاه می‌کند و در هر نشست و برخاست کودکش، لحظه‌های شهادت او را به خاطر می‌آورد. برگزاری روضه‌های خانگی موجب رفعت مقام اهل خانه می‌شود و اهل خانه نزد خدا عزیز می‌شوند. شیطان از آن محل رانده می‌شود و دیگر راهی به سمت آن خانه ندارد و رسول خدا(ص)، حضرت علی(ع)، حضرت فاطمه(س) و سایر ائمه به آن خانه رفت و آمد می‌کنند. هر چه روضه بامعنویت‌تر، بااخلاص‌تر و حتی خلوت‌تر باشد، برکات بیشتری دارد.

این خطیب مجالس عزای امام حسین(ع) اضافه کرد: بارها نقل شده است که روضه‌خوان‌های صاحب نفس وارد خانه پیرزنی فقیر شده‌اند و دیده‌اند که روضه خلوتی است اما مورد توجه ویژه اهل بیت(ع) است. تمام کسانی که به اهل بیت(ع) وفادارند از برکت روضه‌های خانگی به چنین معنویتی رسیده‌اند.

وی ضمن حمایت از پویش روضه‌های خانگی، گفت: خانه‌ای که در آن روضه حضرت ابی‌عبدالله(ع) خوانده و به حضرت احترام گذاشته شود، مبنای برکات و منبع حسنات خواهد بود و بر اهل آن خانه بلا نازل نمی‌شود. امیدواریم به تأسی از حضرت رسول(ص)، حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) این روضه‌ها دوباره احیا شود.

ادیب‌یزدی در پاسخ به اینکه برای برگزاری یک روضه خانگی چه اقدامی ضرورت دارد؟ آیا نیازی به پذیرایی گسترده، حضور مداح معروف و جمعیت زیاد هست؟ بیان کرد: برای برگزاری روضه فقط اتصال به حضرت اباعبدالله(ع) اصل است. دل شکسته، چشم اشکبار و اخلاص؛ والسلام. افرادی مانند شیخ محمد شریعتمداری زارچی، از منبری‌های درجه اول استان یزد بود. پیرمردی بود که پاهایش شکسته بود و با عصا راه می‌رفت و باید دستش را می‌گرفتند تا بتواند روی پله اول منبر بنشیند. صدای چندان ویژه و خاصی هم نداشت اما همین که می‌گفت السلام علیک یا قمر بنی‌هاشم، مجلس منقلب می‌شد چون اخلاص داشت. نه صدا، نه ثروت، نه جمعیت، نه مکنت، نه شهرت و ... در خانه اهل بیت(ع) مطرح نیست و فقط نیت مهم است.

انحرافات مجالس روضه‌خوانی زدوده شود

وی تقاضا کرد که انحرافات مجالس روضه‌خوانی زدوده شود و گفت: درِ خانه اباعبدالله(ع) باید متصل شویم به ائمه(ع) و وقتی روضه قتلگاه خوانده می‌شود باید قتلگاه را ببینیم که حضرت چگونه در قتلگاه افتاده و به خیمه‌ها نگاه می‌کنند و چقدر نگران هستند. اخلاص و اتصال به حرکت اباعبدالله(ع) معیارهایی است که مقام روضه اباعبدالله(ع) را به عرش اعلی می‌برد، حتی اگر در یک خانه محقر، با پذیرایی یک چای ساده و با حضور اهل خانه و یا تعداد اندکی میهمان باشد.

این خطیب کشورمان اضافه کرد: البته منکر این نیستیم که اگر در این روضه‌ها غذا هم اطعام شود و مداح و منبری خوب نیز حضور داشته باشد مقوم است اما اصل نیست؛ اصل اخلاص و ارادت به سالار شهیدان است. باید بدانیم که امور عالم در دست امام معصوم(ع) اداره می‌شود و ما از محضر حضرت تقاضا کنیم که دستمان را بگیرند؛ یعنی با امام حسین(ع) زندگی کنیم. حتی اگر نتوانستیم مداح دعوت کنیم با پخش مداحی و سخنرانی می‌توان مجلس روضه برگزار کرد. البته نَفَس خیلی بهتر از پخش صوت است. حضور فردی که نفس دارد و سال‌هاست که برای اباعبدالله(ع) روضه می‌خواند در خانه بهتر است.

ادیب یزدی با اشاره به اینکه علاوه بر ائمه(ع) که روضه خانگی داشتند، اساتید بزرگ ما نیز همیشه در خانه‌‌های خود روضه داشته‌اند، خاطره‌ای را از حضور خود به عنوان روضه‌خوان در منزل مقام معظم رهبری بیان کرد و گفت: مقام معظم رهبری همیشه روضه خانگی برگزار می‌کنند و فرموده‌اند که بسیاری از مشکلات خود را در همین روضه‌های خانگی حل می‌کنند و به مادر سادات متوسل می‌شوند. یکی از خاطرات شیرین عمر من حضور در یکی از روضه‌های خانگی مقام معظم رهبری است. خضوع و خشوع ایشان در برابر روضه‌‌خوان و روضه عجیب بود.

وی ادامه داد: مراسم روضه با حضور چند نفر از اعضای بیت برگزار شد. صندلی آوردند تا بر روی آن بنشینم که برای من نشستن بر روی صندلی در محضر ایشان که استاد من هستند سخت بود و آن را بی‌ادبی می‌دانستم چراکه من یک طلبه و شاگرد مقام معظم رهبری هستم. آقا فرمودند که بفرمایید روی صندلی بنشینید. اجازه خواستم که روی صندلی ننشینم، اما ایشان اصرار کردند؛ این رفتار نشان‌دهنده بزرگواری ایشان در برابر روضه‌خوان امام حسین(ع) است که خودشان بر روی زمین و من طلبه را بر روی صندلی می‌نشانند.

برپایی روضه در منزل مقام معظم رهبری

ادیب یزدی اضافه کرد: پس از سخنرانی روضه را شروع کردم، همین که شروع کردم به گفتن السلام علیک یا اباعبدالله، دیدم ایشان شروع کردند به اشک ریختن و مرا منقلب و محزون کرد و روضه را خلاصه کردم. پس از اینکه نشستم تا مداحی صورت گیرد، حضرت آقا فرمودند که چرا روضه را خلاصه کردی. گفتم که طاقت دیدن اشک‌های شما را ندارم. حضرت آقا به شدت به روضه خانگی پایبندند و در همه شهادت‌های حضرات معصومین(ع) در منزلشان برنامه روضه‌خوانی دارند.

وی این مسئله را نیز متذکر شد که در روضه خانگی دیگر ریایی در کار نیست، چراکه افراد در خانه خودشان هستند و روضه امام حسین(ع) را می‌شنوند و افزود: وقتی در خانه خودت روضه حضرت زینب(س) را که اسیر شده می‌شنوی و می‌بینی همسرت در امنیت است؛ وقتی روضه حضرت علی اصغر(ع) را می‌شنوی که ارباً ارباً است و فرزند خودت را در آرامش و امنیت می‌بینی دلت از جا کنده می‌شود و به خوبی می‌فهمی که حسین(ع) برای رضای خدا چه‌ سختی‌هایی کشید. در روضه خانگی شما درتان را به روی امام حسین(ع) باز می‌کنید، اوج می‌گیرید و عظمت می‌یابید و گویی با امام حسین(ع) زندگی می‌کنید؛ در دوران شیوع کرونا که اجتماعات ممنوع است روضه خانگی باید اوج گیرد و جامعه مداحان، به ویژه پیرغلامان امام حسین(ع)، که آموخته‌اند این روضه‌ها را چگونه اداره کنند، در این خصوص مجاهدت ورزند.

روضه اسارت حضرت زینب(س)؛ اوج عظمت زن

وی تصریح کرد: باید مردم به این بصیرت برسند که در آپارتمان ۳۵ متری نیز می‌توان روضه گرفت و در خانه را به روی امام حسین(ع) باز کرد. می‌توانیم امسال کربلا را با روضه خانگی به خانه‌مان بیاوریم. روضه اسارت حضرت زینب(س)، که به نظر من سنگین‌ترین واقعه کربلاست، اگر در خانه‌ای خوانده شود، زن یا مادر آن خانه عزت پیدا می‌کند و تازه متوجه می‌شوید زن چه جایگاه، مقام و نقشی در تدوین فصول تاریخ دارد. اصل ماجرا در عالم خلقت بانوان هستند. روضه جایگاه زن را تبیین می‌کند و آنقدر که در روضه عظمت بانوان معلوم می‌شود در هیچ جریان دیگری این‌گونه نیست.

ادیب‌یزدی در پایان گفت: اگر بتوانیم روضه خانگی را ترویج دهیم و به جایگاه سابق برسانیم بسیاری از مشکلات خانوادگی حل می‌شود. بدبینی‌های شوهران نسبت به همسرانشان و شک خانم‌ها به شوهرشان از بین می‌رود. بسیاری از مشکلات اخلاقی به برکت روضه خانگی برطرف می‌شود اما متأسفانه از عظمت و برکات روضه‌های خانگی غافل هستیم و باید این برکات و ثواب‌ها برای مردم تبیین شود. روضه امنیت و ایمنی به خانه می‌آورد و ملائک را وامی‌دارد که از اهل خانه مراقبت کنند.