پس از کنفرانس جهانی علوم در سال 1999میلادی، سازمان فرهنگی، علمی و آموزشی ملل متحد(یونسکو) و شورای بین المللی علوم از سال 2001(1380)، دهم نوامبر برابر با 19 آبان ماه را به عنوان «روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه» اعلام کردند. از مهمترین اهداف یونسکو از نامگذاری روز علم، بهره مندی آحاد جامعه از ثمرات علم، فن آوری و نوع آوری، ایجاد بستر و فضای مناسب گفتمان پیرامون تاثیر علم، فن آوری و نوآوری بر زندگی مردم، صلح و توسعه و معرفی برخی موقعیت های نو بوده که موجب ارتقاء کیفیت عمومی زندگی میشود
نامگذاری روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه هرچند ارجگزاردن به علم و فناوری علمی و بانیان علم خوانده شده است؛ در عینحال تلاش در راستای ایجاد پیوند میان فناوریهای علمی و بهبود کیفیت زندگی عمومی و کاهش و مهار تهدیدهای اقلیمی ناشی از تولید و فناوریهای تکنولوژیک نیز بوده است. روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه، هرچند عنوان کلی است؛ اما این عنوان کلی دربردارندة اهداف و برنامههای جزئیتری است که مهمترین آن که کشورها و نهادهای علمی به آن دست یابند، اینهایند:
- بهرهمندی آحاد جامعه از ثمرات علم، فناوری و نوآوری.
- ایجاد بستر و فضای مناسب گفتمان پیرامون تأثیر علم، فناوری و نوآوری بر زندگی روزمرة مردم.
- ایجاد تمهیدات لازم برای بازدیدهای عمومی از موزههای علمی کشور.
- معرفی پیشکسوتان و شخصیتهای علمی برجستة کشور.
- ایجاد زمینة مناسب برای آشنایی دانشآموزان با مهارتها و مشاغل علمی.
- بازدید عمومی از مراکز و مؤسسات مؤثر در ایجاد تعامل بین علم، صلح و توسعه.
- معرفی برخی موقعیتهای نو که موجب ارتقاء کیفیت عمومی زندگی میشود.
بسیاری از کشورها از نامگذاری دهم نوامبر به عنوان روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه از سوی یونسکو استقبال کردهاند و این نامگذاری در تقویم رسمی بسیاری از کشورها ثبت شده است. از اینرو، دهم نوامبر به عنوان روز جهانی علم از سوی سازمان یونسکو، کشورها و سازمانهای فعال در این زمینه، بهنیکویی گرامی داشته میشود.
سازمان جهانی یونسکو انتظار دارد، کشورها در یک برنامة بلندمدت دهساله، به مهمترین اهداف تعریفشده دستیابند. برای تحقق چنین امری، سازمان یونسکو همهساله، روی یکی از اهداف تعریفشده تأکید میکند و با نامگذاری آن سال، بهنحوی کشورها را تشویق میکند که برنامههای آموزشی را در راستای تحقق آن سوق دهند.