همچنین فرهاد طهماسبی، جامعهشناس و محقق امور اجتماعی، ضمن تبریک میلاد امیرالمؤمنین(ع) و روز پدر، گفت: فرهنگ دینی و اجتماعی متعلق به ائمه اطهار بهویژه امام علی(ع) موضوعی گسترده و فراگیر است که تحقیقات، پایاننامهها و مطالعات فراوانی در دانشگاههای کشورهای اسلامی و حتی غیراسلامی در این زمینه صورت گرفته و نشان میدهد چقدر مورد توجه بوده و اهمیت دارد.
وی با اشاره به اینکه امام علی(ع) جمیع جوانب از لحاظ منظرها و رویکردهای مختلفی است که اکنون در حوزه مسائل اجتماعی، جامعه شناسان و محققان حوزه علوم اجتماعی به آن توجه میکنند، تصریح کرد: اگر بخواهیم خیلی مصداقی در این زمینه صحبت کنیم میتوانیم به مواردی مانند ایمان و تقوایی که امام اول شیعیان جهان به آن متصل است اشاره کرد.
طهماسبی با اشاره به اینکه ایمان و تقوا نشانه تربیتی است که مدنظر ائمه ما برای جامعه است، افزود: یعنی تربیت دینی و اسلامی در پیوند با مسائل جامعه زمان خود قابل اجراست، در حال حاضر نیز در جامعه ما با مسائلی مواجه هستیم که ممکن است در آن زمان وجود نداشته باشند، مانند فضای مجازی، ولی راهکارها با تربیت اعتقادی و اسلامی که به عنوان الگو به ما میدهند قابل بررسی و انطباق است.
این محقق امور اجتماعی با اشاره به اینکه این ویژگی نشئت گرفته از اعتقاد عمیق به توحید، خدای یکتا بوده و نقش آن در صحنه اجتماعی و فرهنگی در جامعه قابل تحلیل است، تصریح کرد: امام علی(ع) کسی است که میگوید من فقط از خدا استعانت میجویم و پناه به خدا میبرم، بتهایی را که امروز میبینیم نفی میکند، راههای انحرافی که ممکن است برای پیشبرد زندگی وجود داشته باشد را نفی میکند و میخواهد یک الگو به ما بدهد که شما در مسیری که به حبلالله متصل میشوید حرکت کنید.
وی با اشاره به اینکه تربیتی دینی را در سایر نهادهای اجتماعی که در آن زمان وجود داشته و در حال حاضر وجود دارد نیز بررسی میکنیم که مهمترین آن نهاد خانواده است، گفت: امام علی(ع) به نهاد خانواده اهمیت فراوانی دادهاند به طوری که فرزندانی را که تربیت کردند هرکدام سرآمد روزگار خودشان بودند و همچنان هم کسی نتوانسته بعد از ۱۴۵۰ سال نقطه ابهام و ایرادی از آن تربیت بگیرد.
طهماسبی با اشاره به اینکه حضرت علی(ع) با اینکه خلیفه بود کار میکرد و از دسترنج برای امرار معاش استفاده میکرد، گفت: ایشان به جوامع بعدی الگو میدهد که رهبران و اسوههای دینی از دسترنج خودشان بهرهمند میشوند. حضرت علی(ع) با کار زندگی خود و افراد وابسته را تأمین میکرد و میخواهد این الگو را بدهد که معیشت با کار و تلاش خود فرد ساخته میشود و براساس اعتقادات دینی که میگوید دسترنج انسان برای انسان باقی میماند، نشان میدهد که ایشان به عنصر معیشت و اقتصاد در زندگی توجه ویژه داشتند.
این جامعهشناس با اشاره به انجام اعمالی مانند جهاد از سوی حضرت علی(ع) در عصر خود، اظهار کرد: ایشان یک جایی همراه با پیامبر اسلام(ص) از مکه به مدینه مهاجرت میکنند و بعد به عراق و در آنجا حکومت شیعه را تشکیل میدهند، این عنصر به ما میگوید اگر شرایط محیطی برای رشد فضایل اخلاقی و شکلگیری یک جامعه منظم و منسجم برای ما در جایی دیگر وجود داشته باشد، مهاجرت کنیم. موضوع بعدی جهاد است، آدمها در راه عقایدی که دارند باید استقامت، مبارزه و جهاد کنند، ائمه ما به ویژه حضرت علی(ع) عنصر جهاد را در سه جبهه مبارزه با مشرکین، ناکسین و قاسطین انجام دادند که همه درس است و اگر میخواهیم در زندگی اجتماعی خودمان به جهاد توجه کنیم فقط به آن نقطه مشرکین که تبلور آن در نظام سلطه استکبار جهانی است توجه نکنیم، ما باید افرادی که برداشت ناثواب از دین دارند را در این جهاد در نظر گرفته و آنها را نیز از خودمان برانیم.
دین در زندگی اجتماعی دوری جستن از افراط و تفریط است
وی با اشاره به اینکه در منظر امام علی(ع) دین در زندگی اجتماعی دوری جستن از افراط و تفریط بوده که این نکته خیلی مهمی است، ادامه داد: ایشان در مواقعی مقاومت را به همزیستی مسالمت آمیز تبدیل کردند، مانند ۲۵ سال سکوت، که باید این موارد در زندگی اجتماعی و دینی ما الگو باشد.
طهماسبی تصریح کرد: جهاد فقط در بعد مبارزه با شرک و بت پرستی مدرن امروزی نباید خلاصه شود بلکه در عرصههای دیگری که امام علی(ع) و فرزندانش این مسیر را طی کردند، جهاد را مدنظر قرار دهیم، که اگر بتوانیم گوشهای از راه و رسم و سیرهای که از لحاظ اجتماعی، فرهنگی و دینی امام علی(ع) در آن جامعه زمان خود طراحی و اجرا کرده، را اجرا کنیم خیلی از مسائل و مشکلات جامعه از بین رفته و وضعیتی ایدهآل ایجاد میشود.
این جامعهشناس با اشاره به اینکه جامعه ما به عنوان پیروان امام علی(ع) همه سختیها و شداید را میتواند تحمل کند، در صورتی که کسانی که منصبدار هستند به آن راه و رسم و شیوه امام علی(ع) عمل کنند، بیان کرد: اگر منصب دار در رفاه و آسایش باشد و توده مردم در رنج و محنت باشند این انتقال مفاهیم و الگویی که ساخته شده صورت نمیگیرد و جامعه دچار مشکلات فراوانی میشود.
وی در پایان گفت: امیدواریم بتوانیم با اجرای صحیح سیره علوی ابتدا از سوی مسئولان و سپس از سوی گروههای اجتماعی و آحاد جامعه به آن نقطه مدنظر از لحاظ اعتقادی و دینی برسیم و بتوانیم در یک جامعه بالنده و پویا به سمت خداگونگی حرکت کنیم