دکتر محمدحسین نیکزاد، عضو هیئت علمی گروه سیاسی دانشگاه گیلان در خصوص جایگاه فرانسوی ها در نظام سلطه گفت: امروز در قرن ۲۱ نظام در حال تغییر عالم که تحولات سیاسی و بینالمللی سرعت بسیار زیادی دارد، قطعاً ما متاثر از هر کدام از تحولات هستیم که در حال رخ دادن هستند.
یکی از مهمترین دلایل و تفاوت آن با سایرین، موقعیت خاص کشور ما در جغرافیای سیاسی است. موقعیت ما موقعیتی منحصر به فرد و چهارراهی است.
محل تقاطع منافع قدرتهای منطقهای و بینالمللی هستیم. از گذشته تا کنون، علی الخصوص پس از استخراج نفت در جنوب.
دسترسی ما به آبهای گرم و آبهای منطقهای، تسلط ما به یکی از مهمترین آبراههای بینالمللی، تنگه هرمز و همچنین دسترسی ما از شمال به محل عبور یکی از ترانزیتهای اقتصادی به سمت قفقاز از آسیای میانه به اروپا و ... نمونه هایی از اهمیت ایران در منطقه است.
دکتر نیکزاد در خصوص اهمیت تاثیرپذیری از تحولات جهان و به کارگیری آن افزود:
ما بیش از ۲۰۰ سال از ابتدای دوره قاجار به سمت یک فرایند شبه استعماری رفتیم. حال اگر به گذشته نگاه کنیم میبینیم که انقلاب ما انقلابی مردمی بود. که موافقین و چه مخالفین آگاه به خوبی این را دریافتند که انقلاب ما ریشه در مردمی بودن دارد و انقلابی ملی است.
مردم بر اساس شعور، درک و یک آگاهی انباشته بیش از ۲۰۰ ساله همانند تجربه روس، استعمارهای انگلیس و تجربه ناموفق آمریکا را از سر گذرانده بوده و با یک آگاهی تاریخی با انقلاب اسلامی همراه و همگام شدند.
عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان افزود: شاید خیلی از دانشجویان و جوانان، امروز اطلاع نداشته باشند که در تعاملات بینالمللی، ایران بارها به سمت غربیها رفته، به طور مثال زمانی که در جنگ ایران و روس تحت فشار بودیم به سمت فرانسویها رفتیم، اما فرانسویها از پشت به ما خنجر زدند. قرار بود در ازای امتیازاتی که به فرانسه دادهایم، تجهیزات نظامی دریافت کنیم. رئیس جمهور وقت فرانسه در زمان معاهده روس و فرانسه ایران را تنها گذاشته و از پیمان خود خارج میشود. از این رو در دورههای مختلف، تجهیزات نظامی نداشتهایم تا بتوانیم از خودمان به طور مستقل دفاع کنیم. در نتیجه از انقلاب صنعتی نسبت به کشورهای بزرگ دیگر جا ماندهایم و آنها توانستند سلاح تولید کنند. به طور مثال در چالدران از عثمانی جا ماندیم، چون آنها به اروپا نزدیکتر بودند. آنها توانستند سلاح بگیرند و بسیاری از سربازان ایرانی را بکشند. به روایتی در جنگهای ایران و روس چند صد هزار شهید دادهایم. در داستان جنگ جهانی و آن قحطی بزرگ، ایران اعلام بیطرفی میکند اما چون نتوانست از خود دفاع کند چندین میلیون نفر در آن دوره که نسبت به جمعیت کل آن زمان آمار بسیار زیادی بود، از بین رفتند. فقط به این خاطر که قدرت دفاع از خود را نداشتیم.
اگر بخواهیم به زمان دیگری اشاره کنیم میتوانیم شب کودتای ۲۸ مرداد را به یاد آوریم، دکتر مصدق که انسانی ملی گرا بود با هندرسون ملاقات کرده اما او با بریتانیا همکار شده و فردای آن روز کودتای چکمه را اجرایی میکند.
دکتر نیکزاد در ادامه ابراز کرد: در نتیجه میتوان گفت که ما متاثر از این تحولات هستیم و هیچگاه نمیتوان نسبت به آنها بیتفاوت بود. امروز امکان آگاهی وجود دارد. میتوان ابعاد مختلف این نظام سلطه را تبیین و توصیف کرد.
در جنگ جهانی دوم دو قدرت بزرگ امپراتوری دنیا انگلیس و فرانسه بودند. سپس آمریکاییها به عنوان قدرتی بزرگتر و در کنار آن روس ها به کمک این دو امپراتوری در مقابل آلمانیها آمدند وگرنه امکان پیروزی نداشتند. سپس فرانسه ضعیف شده و روی به استعمار کشورهای آفریقایی همچون نیجر، گابن و ... میآورد. در پی تحولات پس از جنگ جهانی آمریکاییها تلاش کردند امنیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دنیا را به دست بگیرند. لذا میباید یک نظام اقتصادی و سیستم مالی جدید را به وجود آوردند. در نشست برتون وودز سال ۱۹۴۴ میلادی نظام جدید را بر مبنای دلار پایه گذاری کردند. همین قضیه موجب کاهش ارزش پول فرانسه و دلیلی برای نارضایتی و شلوغی کشورهای آفریقایی شد. این اتفاق در زمان ژنرال دوگل حادث شد که فرانسویها برای از دست ندادن موقعیت خود به آفریقاییها پیشنهاد مجوز استقلال دادند و در مقابل شرط بستن پیمان گذاشتند. خود پیمان را با دو شرط دیگر مطرح کردند: ۱-ما برای حفظ امنیت شما نیروهای نظامی خود را در کشورتان مستقر و تقویت میکنیم. ۲-کنترل منابع شما در دست ما باشد تا به شما کمک کنیم.
این پیمانها با دولتهای آفریقایی منعقد شده و با توجه به نفوذی که داشتند یک واحد پولی به نام CAF Frank را ابداع میکنند که مختص کشورهای مستعمره فرانسه(۱۴ کشور ) در آفریقا بود. در نتیجه ۵۰ درصد از منابع ارزی و عملاً ۷۰ درصد از درآمدهای نفتی کشورهای آفریقایی باید در بانک مرکزی فرانسه نگهداری شوند.
نکته جالب اینجاست که CAF Frank مستقیماً به فرانسه و اروپا متصل شده و در مقطعی ارزش آن فراتر از پول ملی فرانسه میشود.
قابل ذکر است؛ معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی استان گیلان در ادامه دوره های شناخت غربیها و سیاستهای استعماری و سلطهگری و فهم و ادراک آنها از انقلاب اسلامی، دوره آموزشی فرهنگی «شناخت واقعیات انگلیس و نظام سلطه» را طی دو جلسه در نیمه اول بهمن با نظارت و حمایت مرکز فرهنگی دانشجویی امام، ولایت فقیه و انقلاب اسلامی برگزار خواهد کرد.
#معاونت فرهنگی و کانون بسیج اساتید سازمان جهاد دانشگاهی استان گیلان