22 مهر 1401 همزمان با روز میلاد با سعادت حضرت محمد (ص ) که پیام آور اخلاق و مهرورزی است، در امور قرآنی معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی گیلان برآن شدیم طرحی را با عنوان «منظومه مهر » آغاز کنیم. در این طرح می خواهیم با برداشتی آزاد از «کتاب دوازده مادر ، اثر  مهدی خدامیان آرانی» از مادران ائمه اطهار سخن بگوییم. تا با شناخت سرشت و منش ایشان، راه و رسم بندگی خدای رحمان و رحیم در فرهنگ عمومی مان متبلور شود. امید که منش و سبک زندگی مهرورزانه، چراغ راه زندگی مان باشد.

خدا، پیامبر را برای رستگاری مردم فرستاد و ایشان سال ها تلاش کرد تا عدالت و برابری را در جامعه پایه گذاری کند. مگر نه این که این سخن از پیامبر اسلام است: «عرب بر غیر عرب برتری ندارد، هیچ سفید پوستی بر سیاه پوست برتری ندارد، فقط کسی که با تقواتر است برتری بیشتری دارد».

وقتی زندگی مادر پیامبر اسلام و امامان بعد از او را مطالعه می کنیم، آنان را در نژادها، طوایف و کشورهای مختلف می بینیم.

سه مادر از نژاد اروپایی: حمیده مادر امام موسی کاظم (ع )، نجمه مادر امام رضا (ع ) و نرجس مادر امام زمان (عج)

سه مادر از نژاد آفریقایی: ریحانه مادر امام جواد (ع )، سمانه مادر امام هادی (ع ) و سوسن مادر امام حسن عسکری (ع )

دو مادر از نژاد ایرانی: شهربانو مادر امام سجاد (ع ) و فاطمه مادر امام صادق (ع )

پنج مادر دیگر از نژاد عرب: آمنه  مادر حضرت محمد (ص )، فاطمه بنت اسد مادر حضرت علی (ع )، حضرت فاطمه (س ) دختر پیامبر (ص ) و مادر امام حسن و حسین (ع ) و فاطمه مادر امام باقر (ع )

گروهی از قریش: آمنه  مادر حضرت محمد (ص )، فاطمه بنت اسد مادر حضرت علی (ع )، حضرت فاطمه (س ) دختر پیامبر (ص ) و مادر امام حسن و حسین (ع ) و فاطمه مادر امام باقر (ع )

گروهی از شاهزادگان: شهربانو مادر امام سجاد (ع ) و نرجس مادر امام زمان (عج )

و گروهی از کنیزان گمنام: حمیده مادر امام موسی کاظم (ع )، نجمه مادر امام رضا (ع )، ریحانه مادر امام جواد (ع )، سمانه مادر امام هادی (ع ) و سوسن مادر امام حسن عسکری (ع )

 آری، فرهنگی که پیامبر اسلام (ص ) بنای آن را نهاد؛ برتری براساس تقوا بود...

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

آمنه «علیها السلام»        مادر حضرت محمد (ص )

مادر پیامبر اسلام است. در مکه زندگی می کند. در روزگار جاهلیت که بت پرستی در آن رواج داشت و سنت های جاهلی در میان مردم به چشم می خورد ولی هیچ نشانه ای از بت پرستی و کفر در زندگی و وجود مبارکش نبود. مادری از نسل ابراهیم (ع ) و از خاندان قریش.

زندگی مشترکش در ازدواج با عبدالله پسر عبدالمطلب آغاز می شود. در انتظار به دنیا آمدن فرزندشان روزشماری می کردند که عبدالله در بازگشت از یک سفر تجاری در نزدیکی شهر یثرب (مدینه ) بیمار می شود و از دنیا می رود تا آمنه صبوری و رضایت به خواست پروردگار را تجربه کند. شب هفدهم ربیع الاول، نوری زمین و آسمان را فرا می گیرد و فرشته ای در کنار کعبه چنین ندا می دهد: «ای مردم! آخرین پیامبر خدا به دنیا آمده است، بدانید که عزت ابدی در پیروی از اوست ».

اکنون امانتی بزرگ در آغوش مادر آرام گرفته است اما بیماری در کمین مردم مکه است. پدربزرگش تصمیم می گیرد او را به دایه ای بسپارد تا به دور از خطر ابتلا به بیماری در شرایطی مناسب در دل طبیعت بزرگ شود. عبدالمطلب از زنان قبایلی که در خشکسالی به مکه آمده بودند اسم و نام قبيله شان را می پرسد. نوبت به حلیمه از بنی سعد می رسد. «آفرين؛ دو ­خوي پسنديده و دو خصلت شايسته؛ يكي حلم و بردباري و دیگری سعادت و خوشبختي.» آنگاه آمنه با دلتنگی مادرانه محمد را به حلیمه می سپارد و به امید سلامت فرزند به دیدار گاه گاهش دلخوش می ماند.

محمد که شش ساله می شود. مادر و پسر در سفری به یثرب می روند تا خانواده در آرامگاه پدر دور هم جمع شوند. آمنه در میانه راه بازگشت در منطقه ابوا، سخت بیمار می شود. گویی وقت رفتن است. بانوی یکتاپرست پیرو دین ابراهیم، در لحظه تسلیم جان به جان آفرین به پسرش چنین  می گوید: «هر کس در این دنیا زندگی کند، روزی از دنیا می رود، من از دنیا می روم ولی نام من برای همیشه باقی خواهد ماند زیرا فرزندی مانند تو به دنیا آوردم که هرگز به پلیدی ها آلوده نخواهد شد ».

کتابشناسی:  دوازده مادر، مهدی خدامیان آرانی،1399، انتشارات عطر یاس، صص 25،35