💠 انجمن ادبی باران و دپارتمان ادب و سخنوری سازمان جهاددانشگاهی کرمانشاه برگزار کرد...

🔸 عصر شعر "گنجشک ها... سلام!

📌 گرامیداشت غزل سرای معاصر ایران "استاد جعفر درویشیان"

 🔹این نشست با مشارکت روزنامه نقد حال، موسسه فرهنگی هنری کوچه کتاب و انجمن های ادبی ماه، استاد بهزاد، آفتاب و فروغ برگزار گردید.

✅ در ابتدای نشست مهدی سوری، معاون فرهنگی سازمان جهاددانشگاهی کرمانشاه ضمن خوش آمد به حاضرین،  به ابعاد اخلاقی و ویژگی های شعر استاد درویشیان اشاره نمود و بر لزوم بزرگداشت چنین چهرهای فاخر ملی که در دنیای ادب و هنر کمتر مورد توجه قرار گرفته اند تاکید نمود. وی افزود: استاد جعفر درویشیان شاعریست که در آثارش عشق، وطن دوستی و دغدغه های انسانی فراوان موج می زند و هنرمندانه و دردمندانه آیینه تمام نمای احساسات و اندیشه های بی مانند شده است.

معاون فرهنگی سازمان جهادانشگاهی کرمانشاه افزود: فروتنی، مردم داری و دغدغه مندی وی را اگر در کنار سبک و زبان شعر ایشان بگذاریم در می یابیم که باید به چنین شخصیت برجسته ای بیشتر بپردازیم چرا که استاد جعفر درویشیان  هم خودش و هم سروده های ارزشمندش، آنقدر صمیمیست که حقیقتا مصداق سخنی کز دل برآید لاجرم بر دل نشید شده است...

وی گفت: جعفر درویشیان شاعری که در حین سرایش اشعارش با خودش  فراوان روراست بوده و بی‌نقاب در اشعارش ظاهر شده است و دردمندی‌هایش را، فریاد زده است؛ ایشان، شاعری است که متناسب با حال واقعی خودش نوشته و سروده است...

در ادامه دکتر محمدرضا فتحی مسئول دپارتمان ادب و سخنوری جهاددانشگاهی و مدرس حوزه ادبیات و هنر به بیان جایگاه هنری  اشعار جعفردرویشیان پرداخت و نیز دکتر عبدالرضا رادفر از اساتید حوزه ادبیات فارسی به ضرورت تجلیل و پرداختن به شخصیت جعفر درویشیان که از نظر سبک و نگارش شعر علی الخصوص غزل دارای نبوغ ویژه ای می باشد اشاره نمود و در پایان برخی شاعران صاحب نام استان کرمانشاه؛ بابک دولتی؛ امین شیرزادی؛ شهروز دانش ‌پژوه؛ رضا حساس و خود استاد جعفر درویشیان به قرائت شعر پرداختند.

دکتر محمد رضا فتحی مسول دپارتمان ادب و سخنوری جهاد دانشگاهی و مدرس دانشگاه جعفر درویشیان را از زمره حلقه های اتصال دهنده شعر سنتی به شعر معاصر ایران در دهه پنجاه دانست که  بهمراه هوشنگ ابتهاج .حسین منزوی و نیستانی در شکل گیری شعر سنتی معاصر نقش آفرین بودند که شور بختانه گمنام مانده است.غزلیات درویشیان حاصل جوشش های ذاتی وی و تلاش مستمر او درایجاد و خلق فضاهای نو برای غزل به عنوان یک شاعر جریان ساز در ادبیات است و باید کاری کرد به جایگاه واقعی اش برسد.

🔸دکتر محمد رضا فتحی در معرفی و نقد آثار جعفر درویشیان افزود: جعفر درویشیان متخلص به غروب متولد ۱۳۳۱ و خالق آثاری چون سیبی از باغ زمستان، آینه ها و دروغ، آتش زیر خاکستر، گنجشک ها سلام، مینیاتوری غزل، از رگه تا معدن و اخیرا کتاب می خواهم درخت شوم بوده است.

🔸 درویشیان شاعری را از دوران جوانی آغاز کرد در حوالی سال ۱۳۵۰ که آشنایی او به واسطه عموزاده اش عباس درویشی با شاعر نوگرای آن عصر زنده یاد میر احمد فخری نژاد( شیون فومنی) که در آن روزگار به واسطه شغل پدر به کرمانشاه رفت و آمد داشت تاثیر بسزایی در گرایش او به شعر معاصر به ویژه غزل داشت هرچند این آشنایی چندان به درازا نکشید اما همین رابطه کوتاه افقی نو را در شعر او ترسیم نمود و به باور برخی از کارشناسان ادبی جعفر درویشیان در کنار حسین منزوی از زمره شاعرانی بود که پس از هوشنگ ابتهاج، در حرکت معاصر کردن غزل و پیوند دادن غزل سنتی به غزل معاصر نقش آفرینی داشت.

🔸در نقد ادبی شعر دو دیدگاه رایج وجود دارد؛ به باور منتقدان نقد نو در نقد آنچه را که راهنمای ماست خود متن است نه آن چیزی که شاید قصد نویسنده از نوشتن بوده است اما در برابر این نظریات منتقدانی چون پل دومان هستندکه برای این رویکرد هیچ اهمیت و موضوعیتی قائل نیست. اما یادمان باشد که با نگاه شرقی به فلسفه، تاریخ، عرفان، الهیات و هنر همه چیز به احساس و عاطفه گره خورده و ارزش یک اثر با خالق و نسبت ابداع کننده آن در هم تنیده است.

🔸 بر همین اساس اگر بخواهیم جعفر درویشیان را از روی آثارش قضاوت کنیم دنیای او دنیایی ناپایدار بی ثبات و نامتعادل است که تنهایی غربت بی مهری شاکله ی اصلی آن را تشکیل می دهد شاعر با "کولی" که نماد آوارگی، غربت، کوچ و بی سرو سامانی است هم ذات پنداری می کند و یا قهرمان کتاب "گنجشک ها سلام" او گنجشکی ساده، بی پناه، پیش پا افتاده، قانع و آزاد و رها است تا ترجمان روح آشفته و نا آرام او باشند

🔸 در حقیقت دو واژه "گنجشک و کولی" که به صورت پر تکرار در دیوان شاعر، گاهی به عنوان واژه و گاهی ردیف شعری می آید از اصلی ترین مایه های شاعری است تا دنیای ناپایدار و پر از تنهایی خود را به تصویر بکشد. از منظری دیگر "غروب" یک شاعر رمانتیک است دنیای او پر از رویاهایی است که باید باشد اما نیست شاعر نگاه اجتماعی اش را در تار و پود عاشقانه هایش می تند او با استفاده از زبان نمادین هنرمندانه نگاه اجتماعی خود را به تصویر می کشد 

🔸کتاب "گنجشک ها سلام "مجموعه ای از سرودهای شاعر در دوران اوج تحولات اجتماعی در ایران در طی سال ۱۳۵۱ به بعد بوده که نمونه خوبی از این نوع نگاه است با شاه سروده هایی

سروده های شاعر در کتاب دیگرش آتش زیر خاکستر آن چنان که از نامش پیداست اجتماعی است. شاعر در این اثر زبان ایماژ( تصویرسازی) و فضاسازی متفاوتی را در شعر تجربه کرده، این اثر را می توان فقط نقطه عطفی در اشعار وی به شمار آورد. در واقع مجموعه اشعار جعفردرویشیان روزشمار زندگی پرفراز و نشیب اوست، "غروب "حتی در عاشقانه ترین سروده هایش نیز که به اصطلاح عامیانه است آن را برای دل خود سروده باز رگه ی پررنگی از دل شوره های اجتماعی به همراه دارد گاهی اوقات این دغدغه های اجتماعی که شاعر آن را با تمام وجود خود احساس کرده است جایش را به درد مشترک یا دل شوره ای "جهان وطنی" می دهد آن جا که شاعر در شعر عقاب رگه ای عمیق از عواطف اجتماعی و انسانی را چنین بیان می کند؛

" گفتی عقاب بال و پرش درد می کند 

گفتم برای قله سرش درد می کند 

دست خدا به نقشه جغرافیا کشید 

با گریه گفت بیشترش درد می کند"

🔸اما سخن درباره ویژگی های شعر "غروب" را با جمله ای از دکتر سید محسن محرابی نویسنده کتاب ارزشمند "ادبیات معاصر ادبیات کرمانشاه" پی می گیریم؛ محرابی، جعفر درویشیان را شاعری می داند که از فراز و فرود یک شعر آگاه است و بازی واژگان و تصویر آفرینی را به خوبی می فهمد.

🔸با آنکه اشعار درویشان فاقد تاریخ سرودن است که به تبع ما را از زمان سرایش و فضایی که در اثر در آن خلق شده محروم می کند با این حال نگاه اجتماعی، تحولات زبانی و سیر تکامل در شعر این شاعر محسوس و قابل احصا است.

🔸 گاهی اوقات با غزل یا رباعی بر می خوریم که زبانی کهن و قدیمی دارد اما در مجموع زبان غالب سروده های او معاصر است. شاعر کوشیده است تا سروده های خود را با تحولات زبانی و شعر رایج روزگار خود همسو سازد به ویژه در آثار متاخر وی اشعار زبانی بسیار نویی پدیدار شده. هرچند غروب در سرودن غزل، رباعی و شعر نیمایی تجربه موفقی از خود نشان داده است، به نظر بسیاری از کارشناسان وی در سرودن غزل تواناتر است.

🔸 اثری مستقل به نام "آینه ها و دروغ" در قالب رباعی نیز از درویشیان منتشر شده از ویژگی های شعر وی آن است که شاعر در آفرینش و به کارگیری قافیه و ردیف های تازه مهارت خوبی دارد و به درستی از آن کار می کشد و ردیف هایی چون "گنجشک، کولی، لیز خوردن و... از آن جمله اند. دامنه واژگان در شعر درویشیان گسترده تازه و از واژگان کهنه هم کاربردی نو می کشد تصویرسازی خلاقانه در شعر او سطح فضای شعر را گسترش می دهد.

" عریان تویی در هر حباب ریز صابون

 یا ماه، در رویای وان ها لیز خورده"

 این ایماژی است توام با طرح عواطف فردی، اجتماعی و انسانی که برگرفته از دنیای ذهنی شاعر است

🔸 سبک شعری او سبک شاعران معاصر است که رگه ای پررنگ از سبک هندی در آن دیده می شود گرایش و تمایل شاعر به پیروی از سبک هندی و شاعر پرآوازه ای چون صاحب صائب تبریزی است، علاقه او به

تصویرسازی او را به سبک هندی نزدیک کرده و از سوی دیگر سایه عرفان درونی و تبعیت از مولوی به عنوان نماینده سبک عراقی و داشتن دل شوره های شعر نو او را به کشاکش بین سبکی قرار داده با این هم تمایل شاعر به سبک هندی در شعر پررنگ تر به نظر می رسد.

🔸اشعار محکم و زیبای غروب را می توان حاصل جوشش های ذاتی و تلاش و تلاش وی در گشودن رازهای شعر دانست که او را در سالیان اخیر به نحوی یکی از مدعیان غزل معاصر ایران قرار داده.

در پایان این مراسم از استاد جعفر درویشیان تجلیل و برخی آثار ایشان به علاقه مندان اهدا شد.