قاسم جهان‌آرا، مسئول مؤسسه قرآنی ندای ملکوت همدان در برنامه دیدار با فعالان قرآنی استان همدان که توسط جهاددانشگاهی واحد همدان ترتیب داده شد، اظهار کرد: از حدود 40 سال پیش وارد عرصه فعالیت‌های فرهنگی به ویژه قرآنی شدم. بعد از انقلاب فعالیت‌ها افزایش یافت. بین سال‌های 73 یا 74 بود که اکثر ادارات حداقل یک جلسه قرآن برپا می‌کردند اما بعضی ادارات زیاده‌روی کرده و تعداد جلسات را به هفته‌ای دو تا سه جلسه افزایش داده بودند و همین امر موجب اعتراض و انعکاس موضوع به دفتر مقام معظم رهبری شد. بنابراین قرار شد تعداد جلسات قرآنی بیشتر از یک جلسه در هفته نباشد مگر نماینده ولی‌فقیه در آن سازمان مجوز افزایش را صادر کند.

آن زمان بود که به فکر افتادیم تا جلسات قرآنی را در جامعه فراگیر کنیم و تنها محدود به ادارات نباشد بنابراین به همراه آقای صدیق و آقای رازینی و با دست خالی بنیاد قرآن را دایر کردیم که آیت‌الله موسوی‌همدانی نماینده ولی‌فقیه در استان و امام جمعه وقت همدان به عنوان رئیس جلسه و آقای خرم، استاندار وقت همدان به عنوان دبیر جلسه بودند.

بنده آن زمان در اداره تعاون مشغول بکار بودم که بعدها به اداره‌کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی تغییر یافت. به مرور از ادارات، صداوسیما، سپاه، تبلیغات اسلامی، اوقاف و ارشاد نمایندگان حقوقی به بنیاد قرآن راه یافتند اما هیچ بودجه‎‌ای به بنیاد داده نشد وآنقدر عرصه مالی به ما تنگ شد که داشتیم خانه‌هایمان را از دست می‌دادیم البته یکسری کارها انجام می‌دادیم که درآمد ایجاد شود و چرخ این مؤسسه و تشکیلات بچرخد.

سال 80 حدود 9 مؤسسه قرآنی در کشور گردهم آمدند و اتحادیه قرآن و عترت را تشکیل دادند و آقای سرسرابی به عنوان رئیس اتحادیه انتخاب شد. از زمان به بعد تعداد مؤسسات از عدد 40 به بیش از 3000 رسید که یک تعداد از این مؤسسات تحت نظارت و پوشش سازمان تبلیغات هستند چراکه آنها بعد از 15 سال آمدند در مقابله با اتحادیه ما یک اتحادیه دایر کردند و مجوز دادند اما وقتی دیدند اختلاف ایجاد شده و احیاناً اگر بودجه‌ای تخصیص یابد، تقسیم می‌شود، تصمیم به ادغام گرفتند و هنوز هم اختلاف‌نظرهایی در رابطه با بحث فعالیت‌های قرآنی در سطح کشور وجود دارد.

در حال حاضر یک تعداد از مؤسسات قرآنی از سازمان تبلیغات، تعدادی از ارشاد و یک تعداد از استانداری به عنوان NGO مجوز دارند. بنده در هر شاخه‌ای احساس می‌کردم می‌توان کمک کرد، ورود یافتم، حتی زمانی به اصرار وارد عرصه انتخابات حوزه سمن‌های فرهنگی- قرآنی شده و حدود پنج سال مسئول خانه سازمان‌های غیردولتی شدم. آن زمان استانداری به علت اعتماد به جوانان 10 میلیون تومان بودجه در اختیارمان قرار داد و این تشکیلات را حمایت می‌کرد. در ضمن واحد بزرگی در استانداری سابق(واقع در میدان آرامگاه، ساختمان فدک) در اختیار ما قرار گرفت.

حمایت مالی از مؤسسات قرآنی نمی‌شود

متأسفانه در حال حاضر با وجود 50-60 مؤسسه فعال در همدان، از لحاظ مالی حمایتی صورت نمی‌گیرد و بودجه‌ای تخصیص نمی‌یابد، اینک کارها و مأموریت‌هایی تعریف‌شده به صورت خودجوش انجام می‌شود. هم‌اکنون چند تشکیلات داریم که یکی از آنها جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی است که فعالیت‌های فرهنگی مختلف و هیأتی، قرآنی و ... انجام می‌دهد، این تشکل 14 کارگروه دارد. همچنین جامعه قرآنی عصر در سطح کشور ایجاد شد که بحث خادم‌یاران را مطرح کردند و یکی از شاخه‌های فعالیتشان بحث خادم‌یاری و گسترش فرهنگ قرآنی بود. ما نیز در همدان یک شعبه حدود 10 سال پیش دایر کردیم.

علاوه بر مجموعه‌هایی که ایجاد شده، اداراتی چون ارشاد، تبلیغات اسلامی و اوقاف هم به صورت جداگانه مأموریت‌هایی دارند.البته اوقاف تنها به بحث مسابقه بسنده کرده و مسابقات شهرستانی و استانی برگزار می‌کنند و برندگان راهی مسابقات کشوری و بعد بین‌المللی می‌شوند. تبلیغات اسلامی هم به صورت ویژه برای خانه‌های قرآنی خود فعالیت می‌کند  و یکسری مؤسسات دایر کرده است. ارشاد هم گاه و بی‌گاه در این برنامه‌ها حضور دارد.

در ضمن شورای عالی قرآن که به صورت مستقیم زیرنظر مقام معظم رهبری و با همکاری صداوسیما فعالیت می‌کند، مسئولیت استانی‌اش حدود 16-17 سالیست که با بنده است و با مدیرکل صداوسیما مأموریتی داریم به عنوان مثال قاریان و مرتلانی که در ماه رمضان بحث جمع‌خوانی را دارند، در حسینیه امام خمینی(ره) دور هم جمع می‌شوند و فیلمبرداری از آنها صورت می‌گیرد، البته معرفی این قاریان مسئولیتش با ماست که به تازگی هم قرائت 12 نفر از قاریان وقت اذان از تلویزیون پخش می‌شود. البته این قرائت‌ها مربوط به سه سال پیش است و جدیداً داریم با تهران و صداوسیمای همدان همکاری می‌کنیم و تعداد قاریان افزایش می‌یابد.

به تازگی برنامه محفل در حال شناسایی افراد شاخص است تا با معرفی آنها مشوقی برای جامعه ایجاد شود. در استان همدان شخصیت‌های نمونه و شاخص کم نداریم. در یکی از روستاهای کبودراهنگ فردی که زمانی به جرم حمل مواد دستگیر و محکوم به اعدام می‌شود، الان زندگی موفقی داشته و حدود 5-6 جلسه پرجمعیت با جوانان و نوجوانان دارد.

از زمانی که حضرت آقا تأکید به تربیت 10 میلیون حافظ قرآن کردند، بنده به عنوان مسئول ستاد راهبردی حفظ قرآن استان از طریق اوقاف با زندان ارتباط برقرار کردم. افراد زیادی به حفظ قرآن گرایش داشتند و ما هم قول مساعدت به کسانی را دادیم که وارد چرخه فعالیت‌های قرآنی شوند. از جمله کسانی‌که خیلی دور و بر ما جمع می‌شدند اعدامیان شامل 5000 زندانی مرد و بیش از 100 زندانی زن بودند. آنها می‌دانستند که اگر حافظ کل شوند، از اعدام رهایی می‌یابند. مردی با سواد پنجم ابتدایی علاقه نشان داد و ارتباطش را با ما به صورت تنگاتنگ حفظ کرد به طوریکه با وجود اینکه سواد چندانی نداشت موفق به حفظ کل قرآن شد و در آزمون هم نمره 83 از 100 را گرفت و بدین ترتیب حکمش لغو و به پرداخت 200 میلیون تومان و حدود 20 سال حبس تغییر یافت و با تلاش‌هایی که انجام داد موفق به دریافت رأی باز و آزادی از زندان شد.

از نابینایان و روشن‌دلان هم افراد زیادی حافظ کل قرآن هستند، برخی پیرزنان و پیرمردان هم با سختی فراوان حافظ کل قرآن شده‌اند. با وجود فعالیت‌های گسترده قرآنی در سطح استان هنوز هم که هنوز است بودجه خاصی برای این فعالیت‌ها تعریف نشده و هر کاری انجام می‌شود، به صورت خودجوش است.

دادگستری مأموریتی برای مؤسسه ما تعریف کرده به طوریکه ما دو سالیست با در کمیته مصلح با دادگستری همکاری می‌کنیم. ما در مؤسسه به منظور حل اختلافات خانوادگی چند کارشناس به منظور ارائه مشاوره درنظر گرفته‌ایم و قبل از اینکه حکم طلاق صادر شود، پرونده‌ها به ما ارجاع می‌شود. هفته‌ای حدود هفت پرونده ارجاع می‌یابد.

در ضمن ما با دانشگاه جامع علمی- کاربردی استان همدان ارتباط کاری به منظور برگزاری دوره‌های پودمانی به صورت مشترک برقرار کرده‌ایم.

بدون چشمداشت در زمینه قرآنی فعالیت می‌کنیم

در مجموع سعی کرده‌ایم با اکثر ارگان‌ها ارتباط برقرار کنیم. ما بدون سرسوزنی چشمداشت در زمینه قرآنی فعالیت می‌کنیم. بنده و همسرم هر دو بازنشسته شده‌ایم و حقوق بازنشستگی داریم، یک دفتر و دو پسر داریم که هر سه به سرانجام رسیده‌اند. پسرمان امین، قاری قرآن کشوری است و بعد از فراغت از کار، به عنوان نجات غریق فعالیت می‌کند. اکثر بچه‌های قرآنی سرانجام خوبی دارند و در جامعه خوب درخشیده‌اند.

در گذشته در خانه‌ها روضه‌های خانگی برقرار بود، هیأت‌ها به صورت هفتگی در خانه‌ها می‌چرخید که این موضوع الان کمرنگ شده و اینک ما مأموریم برای توسعه و ترویح فعالیت‌های قرآن به ویژه جلسات خانگی به محلات برویم و جلسات خانگی قرآن را شناسایی کنیم. طی مدت مأموریت پی برده‌ایم که در شهرک بهشتی لااقل 20 جلسه خانگی برقرار است. باید تشکیلاتی دایر شودکه کار کنترل و نظارت بر این جلسات را انجام دهند تا این برنامه‌ها به صورت قانونمند برگزار شود.

با همکاری شورای شهر هم قرار است سطح شهر در ماه مبارک رمضان قرآنی شود بنابراین با انتخاب آیه‌های جوان‌پسند به دنبال تأثیرگذاری هستیم. البته این امور نباید محدود به ماه رمضان شود و باید در ورودی‌های شهر المان‌های قرآن نصب شود.

خانم داوودی، یکی از فعالان قرآنی استان همدان و از اعضای مؤسسه قرآنی ندای ملکوت همدان نیز اظهار کرد: قرارگاه جلسات خانگی قرآن کریم را در استان همدان در مؤسسه قرآنی ندای ملکوت دایر کرده‌ایم. جلسات خانگی قرآنی کریم یک حرکت مردمی است و وابسته به مؤسسه و جایی نیست و تنها مسئولیتش در سطح استان بر عهده ماست. روال کار بدین شکل است که به فرموده حضرت آقا هر جلسه خانگی که در هر جایی از کشور برگزار می‌شود شناسایی و ثبت شود و مثلاً برای آن جلسات مربی جلسه اعزام شود، شرکت در جلسات صورت گیرد یا ارائه کتاب انجام شود و ... .

رویه کار بدین صورت است که در ابتدا باید حلقه میانی با معرفی نماینده‌ها ایجاد شود که در حال حاضر در هر شهرستان نماینده داریم و کارهای شهرستان‌ها را انجام می‌دهند و جلسات خانگی را معرفی می‌کنند. به عنوان مثال در شهرک بهشتی حلقه میانی فعالی داریم و این فرد کل جلسات در شهرک را شناسایی کرده و ما سرکشی کرده و پرچم جلسات خانگی به آنها اهداء می‌کنیم. در سطح شهر همدان منطقه‌بندی انجام داده‌ایم و در تمام روستاهای اطراف همدان هم نماینده داریم. نماینده‌ها هر یک سرگروهشان را انتخاب کرده و شورایی تشکیل می‌دهند و با آنها کار می‌کنند و بدین ترتیب جلسات خانگی شناخته می‌شود و از گمنامی درمی‌آید. وقتی شناسایی شد هم می‌توانند از طریق ما ثبتش کنند و هم می‌توانند از طریق سایت ثبت جلسات خانگی اقدام به ثبت کنند.

شناسایی 740 جلسه خانگی قرآن در استان همدان

جلسات خانگی قرآن را می‌توان با حضور اعضای خانواده، محله یا فامیل، یک روز در هفته در زمینه روخوانی، معنی، تجوید و ... بسته به سطح دانش افراد، برگزار کرد. جلسات قرآن برگزار شده در سطح مساجد، حسینیه‌ها و ... نیز جزو جلسات خانگی حساب می‌شود. در حال حاضر 740 جلسه خانگی در سطح استان شناسایی کرده‌ایم و با توجه به اینکه ماه‌های رجب و شعبان را پیش درآمدی برای ماه رمضان درنظر گرفته‌اند، قرار است 1222 جلسه تا ماه رمضان در سطح استان ثبت کنیم به خاطر اینکه قرارگاه جلسات خانگی قرآن در عمود 1222 است و چون همدان 8000 شهید دارد اگر همه یاری کنند این جلسات را به 8000 جلسه خواهیم رساند.

هر جلسه خانگی که شناسایی شود، در آن جلسه شرکت کرده و پرچم جلسات خانگی را اهداء می‌کنیم. در حقیقت با ثبت جلسات، با متولیان برگزاری در ارتباط هستیم و حتی در دورترین روستاها حضور می‌یابیم.

خوشبختانه فامنین یکی از شهرستان‌های فعال در زمینه برگزاری جلسات خانگی است و نهاوند یکی از شهرستان‌های خیلی فعال است.

ما مصرانه در زمینه جلسات خانگی فعالیت می‌کنیم و یا توجه به اینکه بازنشسته بوده و سنمان بالاست و خوشبخانه هیچ نیاز مالی نداریم، به دنبال گرفتن امتیاز و رتبه‌ای نیستیم و هر کاری می‌کنیم، از ته دل است.

پسرم امین که قاری قرآن است، اولین قدم در این مسیر را با تشویق از سوی آقای قره‌باغی که مسئول قرآن هم هستند، برداشت. در ادامه معلمش، آقای صمدی، با شنیدن صورت امین با نوشتن این جمله که  «امین جان من مطمئنم تو اگر به همین رویه ادامه دهی در آینده یکی از قاریان موفق کشور خواهی شد.» او را به سمت قاری شدن هدایت کرد، ادامه مسیرش را قرائت قرآن در حضور رهبر معظم انقلاب در سفرشان به همدان هموار کرد و در نهایت به لطف خدا و حمایت‌های پدرش رشد کرد و خوشبختانه قاری موفقی شد. همین پیشرفت پسرمان باعث شد که دین خودمان را با پیگیری جلسات خانگی قرآن ادا کنیم و بتوانیم از این طریق افراد مستعد را شناسایی کرده و فعال کنیم.

در پایان از سوی معاونان فرهنگی و پژوهشی جهاددانشگاهی همدان لوح تقدیر و هدیه‌ای به این دو فعال قرآنی اهداء شد.