پیمان زرین در نشست تخصصی ایسنا با موضوع «بررسی عوامل تهدیدکننده زمین در استان همدان»، با تأکید بر اینکه پنجه پلاستیک بر گلوی طبیعت ایران دارد زمین را آزار می‌دهد، اظهار کرد: می‌طلبد علاوه بر وظایف سازمانی و اجرای موارد قانونی در زمینه کاهش پسماندهای پلاستیکی، مردم هم همراهی و همکاری مثمری داشته باشند.

وی افزود: مباحث فرهنگ‌سازی با پایه آموزش به طور قطع می‌تواند در درازمدت مثمرثمر باشد اما در کنار آن برای برخورد با افراد خاطی موارد بازدارنده لازم است و این دو مکمل هم هستند.

زرین مطرح کرد: در واقع وقتی آب یا خاک به عنوان عوامل اصلی اکوسیستم زمین، اگر بخواهند آلوده شوند زمین دچار خطر خواهد شد و در نهایت به نابودی کشیده می‌شود.

وی گفت: متأسفانه در سطح استان عوامل آلاینده آب و خاک را داریم، چه از حیث فاضلاب‌های انسانی و چه از حیث فاضلاب‌های صنعتی که البته اینها را کنترل می‌کنیم اما از بعضی‌ از آنها ناگزیر هستیم، به فراخور اعتبارات و مواردی که در سطح استان مطرح می‌شود، از جمله اینکه شبکه‌های فاضلاب روستاهای ما هیچ کدام تکمیل نیستند، حتی تصفیه‌خانه‌ای برای آنها تعبیه نشده است مگر چند روستای معدود و انگشت‌شمار و حتی بعضاً شهرهای ما تصفیه‌خانه فاضلاب ندارند و فاضلاب‌های انسانی به صورت خام وارد محیط می‌شود.

وی ادامه داد: در سطح شهر همدان بعضاً رودخانه‌هایی که قدیم‌الایام رودخانه بوده و الان سرپوشیده شده، به کانال‌های فاضلاب تبدیل و در حدود ۵۰ درصد شبکه فاضلاب شهری به رودخانه‌ها وصل شده است که تماماً علت اجرایی نشدن کامل شبکه فاضلاب شهر همدان منوط به اعتبار است، اعتباراتی که از سطح ملی بتواند، تزریق شود و این معضل را برای سطح شهر همدان حل کند.

رئیس اداره مدیریت زیست‌محیطی آب، خاک و پسماند اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان همدان بیان کرد: مورد بعدی رعایت نشدن بستر و حریم رودخانه‌هاست که بعضاً تجاوز به این حریم و بستر می‌تواند آلایندگی آب رودخانه و به تبع آن خاک و زمین را در پی داشته باشد که متولیان امر مثل آب منطقه‌ای براساس وظایف قانونی باید از بروز این موارد جلوگیری کنند تا کانون آلودگی در آن حریم مستقر نشود که بتواند یک مولد آلودگی ایجاد کند.

وی مطرح کرد: موارد مربوط به صنایع و بعضاً حوادثی که در بحث آلودگی خاک اتفاق می‌افتد، قابل کنترل‌تر است و کنترل هم می‌شود و در برخی موارد برخوردهای قانونی هم صورت می‌گیرد چراکه قاعدتاً جایی خود را نشان می‌دهد حال یا با گزارش‌های مردمی یا با پایش‌های ما.

زرین اعلام کرد: در یک نمونه که سال گذشته رخ داد، یکی از صنایع استان پسماند چندین ساله خود، افزون بر ۲۵۰۰ تن لجن صنعتی را مخفی کرده بود که توانستیم از زیرزمین بیرون بکشیم و آنالیز کنیم و این واحد مجبور شد لجن‌ها را به شرکت‌های امحاءکننده این نوع پسماندها ارسال کند و به دادگاه هم معرفی و جرائم سنگینی متقبل شد. به هر حال هیچ تخلفی از دید ما مخفی نمی‌ماند.

سیدعادل عربی در نشست تخصصی ایسنا با موضوع «بررسی عوامل تهدیدکننده زمین در استان همدان»، با اشاره به لزوم مشارکت مردم در حفظ محیط زیست اظهار کرد: مبحث پسماندهای پلاستیکی در استان همدان جدی است، به طوری‌که یکی از مشکلات حوزه پسماند در استان انتشار کیسه‌های پلاستیکی در طبیعت و به ویژه حاشیه راه‌های مواصلاتی و رودخانه‌هاست.

وی با بیان اینکه در این حوزه قانون داریم اما متأسفانه بخشی از قانون بنا به دلایل متعدد اجرا نمی‌شود، تصریح کرد: تاکنون رویکرد ما در مدیریت پسماندهای پلاستیکی، مشارکتی با مردم و دستگاه‌های مختلف بوده است تا از طریق اجرای برنامه‌هایی چون پاکسازی نمادین به سمت فرهنگ‌سازی برویم اما به این نتیجه رسیده‌ایم که باید به سمت اجرای درست قانون حرکت کنیم.

عربی با تأکید بر اینکه فرهنگ‌سازی جواب می‌دهد اما کافی نیست و قاعدتاً نمی‌شود اصل قانون را رها و تنها به سمت فرهنگ‌سازی حرکت کرد، یادآور شد: به عنوان مثال ماده ۷ قانون مدیریت پسماندهای شهری اشاره می‌کند شهرداری‌ها موظف هستند هم پسماند محدوده شهری و هم پسماند حریم شهر را مدیریت کنند اما در حال حاضر تنها محدوده شهری مدیریت می‌شود و حریم شهر رها شده است.

شهرداری‌ها موظف هستند هم پسماند محدوده شهری و هم پسماند حریم شهر را مدیریت کنند اما در حال حاضر تنها محدوده شهری مدیریت می‌شود و حریم شهر رها شده است

وی ادامه داد: مدیریت پسماندهای خارج از حریم شهرها و محدوده روستاها نیز با بخشداری‌هاست که اجرا نمی‌شود و استدلالشان این است که بودجه و تشکیلات لازم را نداریم و ما ارگان حاکمیتی هستیم اما استدلال سازمان حفاظت محیط زیست هم این است اگر مشکل دارید به سمت ایجاد تشکیلات و تأمین بودجه بروید و یا اینکه قانون را اصلاح کنید، در واقع باید اجرای این بخش از قانون مشخص شود.

جمع‌آوری روزانه ۲۰ تن صرفاً کیسه‌های پلاستیکی در همدان

وی در ادامه بیان کرد: در شهر همدان روزانه ۲۰ تن صرفاً کیسه‌های پلاستیکی و در کل استان ۵۰ تن جمع‌آوری می‌شود. پلاستیک نرخ و ارزش بازیافت بسیار پایینی دارد و نرخ تجزیه‌اش بسیار طولانی است، به طوری‌که از ۳۰۰ تا ۹۰۰ سال زمان تجزیه پلاستیک در طبیعت ذکر شده است.

عربی با اشاره به اینکه نرخ تولید پسماند عادی ۱۵۰۰ تن در روز است، سرانه تولید پسماند شهری را ۸۰۰ گرم و پسماند روستایی را ۵۰۰ گرم در روز دانست و افزود: در استان همدان روزانه ۷.۵ تن پسماند پزشکی تولید می‌شود که ۳.۵ تن پسماند عفونی، تیز و برنده است که در استان مدیریت و بی‌خطرسازی شده سپس وارد سایت‌های پسماند شهری می‌شود.

وی اضافه کرد: سالانه ۶۳۷ هزار و ۷۸۰ تن پسماند صنعتی در سطح استان تولید می‌شود که بخش ویژه و خطرناک آن به طور مستمر به مراکز مجاز کشوری تحت نظارت اداره‌کل محیط زیست استان انتقال می‌یابد در ضمن ۳۳۸۵ تن پسماند کشاورزی نیز در سال تولید می‌شود که بخش ویژه و خطرناک آن نظیر سموم، آفت‌کش‌ها یا آفت‌کش‌های تاریخ مصرف گذشته به مراکز مجاز کشوری منتقل می‌شوند.

معاون محیط زیست انسانی اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان همدان بیان کرد: در شهرستان‌های رزن، فامنین، بهار و کبودراهنگ بحث کشت‌های زیرپلاستیک خیلی شایع است به طوری‌که این نوع کشت، شرایط گلخانه‌ای را در ابعاد کوچک برای کشت محصولاتی که نیاز به آب دارند، ایجاد و در مصرف آب صرفه‌جویی می‌کند و کار بسیار خوبی است، اما وقتی محصول برداشت می‌شود کیسه‌های پلاستیکی جمع‌آوری نشده و زیر نور آفتاب رها شده و آلودگی زیست‌محیطی ایجاد می‌کنند و این اتفاق، عمدتاً در زمین‌های کشاورزی اجاره‌ای رخ می‌دهد چراکه صاحب زمین به هیچ وجه چنین کاری نمی‌کند و دلش به حال زمینش می‌سوزد اما وقتی دست مستأجر باشد او پس از جمع‌آوری محصولش زمین را به حال خود رها می‌سازد.