چند حدیث زیبا و پرمفهوم از امام رضا (ع)
درباره فراگیری دانش
امام رضا (ع) می فرماید:
رَحِمَ اللّه ُ عَبْدا اَحیا اَمْرَنا … یَتَعَلَّمُ عُلومَنا وَ یُعَلِّمُهَا النّاسَ، فَاِنَّ النّاسَلَوْ عَلِموا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعونا
رحمت خدا بر بنده ای که امر ما را زنده کند، دانش های ما را فرا گیرد و به مردم بیاموزد. اگر مردم زیبایی های سخنان ما را می دانستند از ما پیروی می کردند.(معانی الأخبار، ص 180، ح 1)
حدیث امام رضا درباره سه ویژگی برجسته مؤمن
امام رضا (ع) می فرماید:
لا یَکُونُ الْمُؤْمِنُ مُؤْمِنًا حَتّی تَکُونَ فیهِ ثَلاثُ خِصال:1ـ سُنَّةٌ مِنْ رَبِّهِ. 2ـ وَ سُنَّةٌ مِنْ نَبِیِّهِ. 3ـ وَ سُنَّةٌ مِنْ وَلِیِّهِ. فَأَمَّا السُّنَّةُ مِنْ رَبِّهِ فَکِتْمانُ سِرِّهِ. وَ أَمَّا السُّنَّةُ مِنْ نَبِیِّهِ فَمُداراةُ النّاسِ. وَ أَمَّا السُّنَّةُ مِنْ وَلِیِّهِ فَالصَّبْرُ فِی الْبَأْساءِ وَ الضَّرّاءِ.
مؤمن، مؤمن واقعی نیست، مگر آن که سه خصلت در او باشد:سنّتی از پروردگارش و سنّتی از پیامبرش و سنّتی از امامش. امّا سنّت پروردگارش، پوشاندن راز خود است،امّا سنّت پیغمبرش، مدارا و نرم رفتاری با مردم است،امّا سنّت امامش، صبر کردن در زمان تنگدستی و پریشان حالی است. (امالی صدوق، ج 1، ص 339 )
حدیث امام رضا درباره پاداش نیکی پنهانی و سزای افشا کننده بدی
امام رضا (ع) می فرماید:
« أَلْمُسْتَتِرُ بِالْحَسَنَةِ یَعْدِلُ سَبْعینَ حَسَنَةً، وَ الْمُذیعُ بِالسَّیِّئَةِ مَخْذُولٌ، وَالْمُسْتَتِرُ بِالسَّیِّئَةِ مَغْفُورٌ لَهُ ».
پنهان کننده کار نیک [پاداشش] برابر هفتاد حسنه است، و آشکارکننده کار بد سرافکنده است، و پنهان کننده کار بد آمرزیده است.( الکافی ، ج2 ، ص428 )
حدیث امام رضا درباره اطاعت از خدا
امام رضا (ع) می فرماید:
من کان منا و لم یطع الله فلیس منا
هر کس خودش را از ما بداند و خدا را اطاعت نکند از ما نیست!.(سفینه البحار 2/ ص 98)
حدیث امام رضا درباره اهمیت زمان
امام رضا (ع) می فرماید:
إجتَهِدوا أن یَکونَ زَمانُکُم أربَعَ ساعاتٍ:ساعَهً مِنهُ لِمُناجاهِ اللّه ِ و ساعَهً لِأمر المَعاشِ و ساعهً لِمُعاشَرَهِ الإخوانِ و الثِّقاتِ و الَّذینَ یُعَرِّفُونَ عُیُوبَکُم و یَخلِصونَ لَکُم فِی الباطِنِ و ساعَهً تَخلُونَ فِیها لِلَذّاتِکُم و بِهذِهِ السّاعَهِ تَقدِروُن عَلَی الثَّلاثِ ساعاتٍ
بکوشید که زمانتان را به چهار بخش تقسیم کنید:
1- زمانی برای مناجات با خدا
2-زمانی برای تأمین معاش [کسب روزی]3- زمانی برای معاشرت با برادران و معتمدانی که عیب هایتان را به شما می شناسانند و در دل شما را دوست دارند
4- و ساعتی برای کسب لذّت های حلال
با بخش چهارم توانایی انجام دادن سه بخش دیگر را به دست می آورید.(فقه الرّضا علیه السلام، ص 337 )
حدیث امام رضا درباره زیارت حرم امامان
امام رضا (ع) می فرماید:
إنَّ لِکُلِّ إمامٍ عَهدا فی عُنُقِ أولِیائِهِ و شیعَتِهِ و إنَّ مِن تَمامِ الوَفاءِ بِالعَهدِ و حُسنِ الأداءِ زیارَهَ قُبورِهِم
دوست داران و شیعیان هر امامی را با او عهدی است و تمامت وفای به عهد و نیکویی انجام دادن آن، زیارت قبر ایشان است.(وسائل الشیعه، ج 14، ص 322 )
حدیث امام رضا درباره یاد کردن اهل بیت
امام رضا (ع) می فرماید:
مَن جَلَسَ مَجلِسا یُحیی فیهِ أمرُنا، لَم یَمُت قَلبُهُ یَومَ تَموتُ القُلوُبُ.
هر که در مجلسی بنشیند که در آن یاد ما (اهل بیت) زنده می شود، قلبش، در روزی که قلب ها می میرند، نمی میرد.(وسائل الشیعه، ج 44، ص 278 )
حدیث امام رضا درباره ترک دنیا و دین
امام رضا (ع) می فرماید:
لَیسَ مِنّا مَن تَرَکَ دُنیاهُ لِدِینِهِ و دِینَهُ لِدُنیاهُ
از ما نیست آن که دنیای خود را برای دینش و دین خود را برای دنیایش ترک گوید.(بحار الأنوار، ج 78، ص 346 )
حدیث امام رضا درباره رفع اندوه مومن
امام رضا (ع) می فرماید:
مَن فَرَّجَ مِن مُؤمِنٍ، فَرَّجَ اللّه ُ عَن قَلبِهِ یَومَ القِیامَهِ
هر کس اندوه مؤمنی را بزداید، خداوند در روز قیامت، غم از دلش می زداید.(الکافی، ج 2، ص 200)
حدیث امام رضا درباره خوش رفتاری با خانواده
امام رضا (ع) می فرماید:
أَقْرَبُکُمْ مِنِّی مَجْلِساً یَوْمَ الْقِیَامَهِ أَحْسَنُکُمْ خُلُقاً وَ خَیْرُکُمْ لِأَهْلِهِچ
امام رضا علیه السلام به نقل از پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند:نزدیکترین شما به من از نظر مقام در روز قیامت، کسی است که در مورد خانواده خود خوش رفتار باشد.(صحیفه الإمام الرضا علیه السلام، ص:67)
حدیث امام رضا درباره همسرداری
امام رضا (ع) می فرماید:
وَ قَالَ إِنَّهَا تَشْتَهِی مِنْکَ مِثْلَ الَّذِی تَشْتَهِی مِنْهَا
همسرت از تو همان را می خواهد که تو از او توقع داری.(بحار الأنوار (ط – بیروت)، ج73، ص:102)
حدیث امام رضا درباره برترین خرد
امام رضا (ع) می فرماید:
أفضَلُ العَقلِ مَعرِفَةُ الإِنسانِ نَفسَهُ.
برترین خِرد، خودشناسی است. (العدد القویة:ص 292 ح 18)
حدیث امام رضا درباره ایمان
امام رضا (ع) می فرماید:
الإیمانُ:عَقدٌ بِالقَلبِ؛ ولَفظٌ بِاللِّسانِ؛ وعَمَلٌ بِالجَوارِحِ، لا یکونُ الإیمانُ إلاّ هکذا.
ایمان، عبارت است از:باور قلبی، اظهار به زبان و عمل با اندام ها. ایمان، جز این گونه نیست. (معانی الأخبار:ص 186 ح 2)
حدیث امام رضا درباره حقوق مؤمن بر مؤمن
امام رضا (ع) می فرماید:
إنَّ مِن حَقِّ المُؤمِنِ عَلَی المُؤمِنِ:المَوَدَّةَ لَهُ فی صَدرِهِ، وَالمُواساةَ لَهُ فی مالِهِ، وَالنُّصرَةَ لَهُ عَلی مَن ظَلَمَهُ، وإن کانَ فَیءٌ لِلمُسلِمینَ وکانَ غائِباً أخَذَ لَهُ بِنَصیبِهِ، وإذا ماتَ فَالزِّیارَةُ إلی قَبرِهِ، ولا یظلِمَهُ، ولا یغُشَّهُ، ولا یخونَهُ، ولا یخذُلَهُ، ولا یغتابَهُ، ولا یکذِّبَهُ...
از جمله حقوق مؤمن بر مؤمن، این است که در دل، او را دوست بدارد، با مالش به او کمک برساند، او را در برابر کسی که به وی ستم کند، یاری دهد، اگر مسلمانان غنیمت و خراجی داشتند و او غایب بود، سهم او را برایش بگیرد، هر گاه درگذشت، تا قبرش او را تشییع کند، به او ستم نکند، با او دغلی نکند، به او خیانت نکند، او را وا نگذارد، از او غیبت نکند، دروغگویش نشمارد... (قضاء حقوق المؤمنین:ص35 ح45 )
حدیث امام رضا درباره وساطت اهل بیت(ع)
امام رضا (ع) می فرماید:
إذا نَزَلَت بِکم شِدَّةٌ فاستَعینوا بِنا عَلَی اللّهِ.
هر گاه سختی ای به شما رسید، به واسطه ما از خدا کمک بجویید. (تفسیر العیاشی:ج2 ص176 ح1662)
حدیث امام رضا درباره نقش انگشتر حضرت موسی(ع)
امام رضا (ع) می فرماید:
کانَ نَقشُ خاتَمِ موسی(ع) حَرفَینِ اشتَقَّهُما مِنَ التَّوراةِ:«اصبِر تُؤَر، اُصدُق تَنجُ».
نقش انگشتر موسی(ع) دو جمله بود که آنها را از تورات گرفته بود:شکیبا باش تا مزد بگیری، راستگو باش تا بِرَهی». (عیون أخبار الرضا(ع)، ج 2 ، ص 55 )
حدیث امام رضا درباره نقش انگشتر حضرت عیسی(ع)
امام رضا (ع) می فرماید:
کانَ نَقشُ خاتَمِ عیسی(ع) حَرفَینِ اشتَقَّهُما مِنَ الإِنجیلِ:طوبی لِعَبدٍ ذُکرَ اللّهُ مِن أجلِهِ، ووَیلٌ لِعَبدٍ نُسِی اللّهُ مِن أجلِهِ.
نقش انگشتر عیسی(ع) این دو جمله بود که آنها را از انجیل برگرفته بود:«خوشا به حال بنده ای که موجب یاد خدا شود و وای به حال بنده ای که باعث فراموشی خدا گردد». (عیون أخبار الرضا(ع)، ج 2، ص 55 )
حدیث امام رضا درباره تبسم به برادر مؤمن
امام رضا (ع) می فرماید:
مَن تَبَسَّمَ فی وَجهِ أخیهِ المُؤمِنِ کتَبَ اللّهُ لَهُ حَسَنَةً؛ ومَن کتَبَ اللّهُ لَهُ حَسَنَةً لم یعَذِّبهُ.
هر کس به روی برادر مؤمنش لبخند بزند، خداوند، برایش یک ثواب می نویسد و کسی که خدا برایش ثوابی بنویسد، عذابش نمی کند. (گزیده حکمت نامه رضوی، ص 250 )
حدیث امام رضا درباره امامان بعد از امام رضا(ع)
امام رضا (ع) می فرماید:
الإمامُ بَعدی مُحَمَّدٌ ابنی، وبَعدَ مُحَمَّدٍ ابنُهُ عَلی، وبَعدَ عَلی ابنُهُ الحَسَنُ، وبَعدَ الحَسَنِ ابنُهُ الحُجَّةُ القائِمُ المُنتَظَرُ فی غَیبَتِهِ، المُطاعُ فی ظُهورِهِ.
امامِ پس از من، پسرم محمّد است، و پس از محمّد، پسرش علی است و پس از علی، پسرش حسن و پس از حسن، پسرش حجّت قائم که در غیبتش منتظر او هستند و در ظهورش، همه فرمان بردارش. (کمال الدین، ص372 ،ح6)
حدیث امام رضا درباره پوشاندن گناه
امام رضا (ع) می فرماید:
المُستَتِرُ بالسَّیئَةِ مَغفورٌ لَهُ.
پوشاننده گناه آمرزیده می گردد. (الکافی، ج2 ، ص428 )
حدیث امام رضا درباره بوی خوش
امام رضا (ع) می فرماید:
الطّیبُ مِن أخلاقِ الأَنبیاءِ.
به کار بردن بوی خوش، از اخلاق پیامبران است. (الکافی، ج 6 ، ص 510 )